ምስ ምጭብባጥ ጎማታት ካብ ድሕነት ወጻኢ

እታ ልዑል ትምህርቲ ዝተማህረት ዓይሻ ንሸውዓተ ዓመት ብዌልፌር እያ ትነብር ነይራ። ድሕሪ ብዙሕ ፈተነን ጌጋን ኣብ መወዳእታ ብዓወት ናይ ገዛእ ርእሳ ትካል ጀመረት። ሕጂ ከም ነጻ ሞያዊት መጠን፡ ካብ ዕዳጋ ስራሕ ርሒቖም ንዝርከቡ ሰባት ንዝሰርሑ ትካላት ናይ መምርሒ መደባት ትሰርሕ። ንኹሎም እቶም ንግዚኡ ኣብ መጉሓፊ ጐሓፍ እውን ወሪዶም ዘለዉ ሰባት፡ “ኣብ ጫፍ ናይቲ ታንከር ብርሃን ኣሎ፡ ተስፋ ኣይትቑረጹ” ክትብሎም ትደሊ።

ኣይሻ ብትምህርታዊ ሳይንስ ማስተርስ ዲግሪ ዘለዋ ኮይና፡ ክሳብ 2013 ኣብ ትካል ስልጠና NCOI ሰሪሓ። “ኣካያዲ ስልጠና እየ ነይረ፡ ንመጽናዕታዊ ናውቲ ድማ ኣማዕቢለ። ፍጹም ናይ ሕልመይ ስራሕ እዩ ነይሩ፡ ኣብ ሓደ እዋን ግን ኣብ ናይ ብሕቲ ህይወተይ ነገራት ጽቡቕ ኣይከዱን ነይሮም፡ በቃ ተፋቲሐ ገዓዝኩ። ኣዝዩ ስለ ዝበዝሐ ድማ ሓሚመ ክድውል ግድን ነበረ። ኣብ መወዳእታ እዚ ማለት ውዕለይ ምዝዛም ማለት’ዩ።”

ዳግማይ ስራሕ ንምርካብ ኣጸጋሚ እዋን እዩ ነይሩ። “ምልእታ ሃገር ኣብ ማእከል ቅልውላው ስለ ዝነበረት፡ ኣብ ኩሉ ቦታታት ምቑራጽ ይፍጸም ነይሩ። ንኣካየድቲ ስልጠና ዝኸውን ቦታ ኣይነበረን። ኣብ ውሽጢ ሞያይ ዝኾነ ነገር ክረክብ ኣይከኣልኩን፡ ካብኡ ወጻኢ ግን ከቢድ እዩ ነይሩ። ኣብ ሱፐርማርኬት እውን ከይተረፈ ስራሕ ኣመልኪተ፡ ኣብኡ እውን ኣይተቖጸርኩን። ኣብ 2015 ንግዚኡ ዳግማይ ምስ ኣደይ ተቐሚጠ። ኣብኡ ድማ ኣብ ዓራት ናይቲ ኣረጊት መደቀሲየይ ማሕበራዊ ሓገዝ ኣመልኪተ ኣዝየ በኸኹ። እዚ ብርግጽ ትሑት ነጥቢ እዩ ነይሩ።”

ኣብ ጫማ ፒፖ እቲ ቀልደኛ ምዕንቃፍ

ኣይሻ ንስራሕ ምሕታት ቀጸለት፡ ግን ኣይተዓወተትን። “ኣብ መወዳእታ ኦቲዝም ከም ዘለኒ ፈሊጠ። ወዲ 40 ዓመት ከለኹ እየ ነዚ መርመራ እዚ ዝረኸብክዎ፣ ብዛዕባ እንታይ ከም ዝዀንኩን ሓድሓደ ግዜ ህይወት ስለምንታይ ኣጸጋሚ ኸም ዝዀነን ብዙሕ ንጹርነት ሂቡኒ። ኣነን ኣነን ምሉእ ህይወተይ ብዓበይቲ ጫማታት ፒፖ ዘ ክላውን ኢና ክንከይድ ጸኒሐ። ሕጂ ከም ዝለበስክዎም ፈሊጠ ብዝያዳ ጥንቃቐ ክኸይድ ይኽእል እየ። እዚ ይሕግዝ እዩ።”

ድሕሪ ገለ ዓመታት ኣይሻ ናብ ደልፍት ገዓዘት፡ ኣብኡ ድማ ብመንገዲ ኮሙን ምስ ወርክሰ ተራኸበት! “ኣነ ገና ጠኒሰ እየ ነይረ፣ ዳግማይ ምውህሃድ ድማ ኣጸጋሚ ኮይኑ ተረኺበ። ወርክሰ! ክጠንስን ጽብቕቲ ጓል ክወልድን ቦታ ሂቡኒ ኣሎ። ሓደ መዓልቲ ጡብ እናጠበኹ ከለኹ፡ ናይ መጀመርታ ጽዑቕ ኣዋርሕ ኣደነት እየን ነይረን። ንየው ነጀው ጠሚተ እቲ ብሕማቕ ዝተሓለወ ገዛይ፡ እቲ ርካሽ ኣቑሑት ገዛን እቲ ዝተሰብረ ምንጻፍን ርእየ፡ ነገራት ክቕየሩ ከም ዘለዎም ወሰንኩ። ብድኽነትን ጽግዕተኛነትን ኣዝየ ጸጊበ: ናይ ገዛእ ርእሰይ ንግዲ ክጅምር እየ ነይረ።”

ኣብ ማሕበራዊ ሓገዝ ንግዲ ምግባር

ግን ከመይ ጌርካ ኢኻ ብማሕበራዊ ሓገዝ ናይ ገዛእ ርእስኻ ንግዲ ትጅምር? ኣይሻ ዝተፈላለዩ ኣማራጺታት ኣብ ኢንተርነት ረኺባ። ብናይ ኮሙን ምድላው ኣቢላ ድሕሪ ምፍሻል ፈተነ ምስ ስኮፕ ተራኺባ። “ስኮፕ ናይ ብሓቂ ፍሉይ ትካል እዩ፣ ኣዝዩ ድማ ኣብ ሰባት ዝቐንዐ እዩ።” ዋላ እኳ ኣብኡ ክልተ ግዜ ትልሚ ንግዲ ካብ መሬት እንተዘይወረደ፡ ኣብኡ ምዃና ዝስምዓ ስምዒት ግን ረኺባ። “ንሓደ ናጻ ኣተሓባባሪ ክፍቲ ቦታ ስለዝተረኽበ፡ ንዕኡ ዝኸውን ኩሉ ብቕዓት ከምዘለኒ ሃንደበት ተረዲኡኒ። ስራሕ ንምርካብ ኣመልከትኩ፡ ሃንደበት ድማ ናይ መጀመርታ ናጻ ስራሕ ረኺበ።”

“ዳግማይ ናይ ገዛእ ርእሰይ ኣታዊ ምህላወይ ንምእማኑ ዘጸግም ዝሑል ኮይኑ ተሰሚዑኒ። ብርግጽ ሓደ ዓሚል እኹል ኣይኮነን፡ ነዊሕ ከይጸንሐ ግን ኩዕሶ ክትሽከልከል ጀሚራ ካልእ ዕዮታት ተዋሂቡኒ። ሕጂ ዕላማታተይ ብንጹር ኣብ ወረቐት፡ ጽቡቕ መርበብ ሓበሬታን ብርክት ዝበሉ ንፉዓት ዓማዊልን ኣለኒ። ትካለይ ክዓቢ ጥራይ ምዃኑ ኣቐዲመ እግምት። ሓድሽ ሓሳባት ምምዕባል እውን ይቕጽል ኣለኹ። ንኣብነት ንነብሰይ ኣዝዩ ደስ ዝብል ጽላል ዘለዎ ናይ ስራሕ ቦታ ፈጢረ ኣለኹ። ምናልባት ኣነ እውን በዚ ንኻልኦት ክሕግዝ ይኽእል ይኸውን…”

ኣብ ልዕሊ ናይ ገዛእ ርእስኻ ውህደት ምቁጽጻር
ብመሰረት ኣይሻ ኣብ ነብስኻ ምትእምማን ምቕጻል ኣገዳሲ እዩ። “እዚ ሓደ ሓደ ግዜ ኣብ ዓሚቝ ጸገም ኣብ እትኣትወሉ እዋን ከቢድ እዩ። ንንእሽቶይ ‘ነብሰይ’ ኩሉ ጽቡቕ ከም ዝኸውን ክነግሮ እፈቱ። ሓያልን ዝሓሸን ንኽወጽእ እቲ ሕሱም ግዜ ከም ዘድልየኒ” ኢሉ። ዋላ እኳ ኣብ ዌልፌር ካብ ዝጸንሐት ኣዝዩ ነዊሕ እዋን ከም ዝጸንሐት እኳ እንተገለጸት፡ ንውህደታ ወትሩ ምቁጽጻር ምግባራ ግን ጽቡቕ ስምዒት ይስምዓካ። “እቲ ኣብ ስኮፕ ዝነበረ ክፍቲ ቦታ ድንቂ ዕድል እዩ ነይሩ፡ ብኽልተ ኢደይ ድማ ሒዘዮ። ስለዚ ድማ፡ ድሕሪ ሸውዓተ ዓመት፡ ናብ ብሩህ መጻኢ ኣብ ዝኸድኩሉ እዋን፡ ካብ ዌልፌር ብሙሉእ ፍጥነት ወጺአ።”