ምስ ርእሰ ምትእምማን ስደተኛ መሊሱ ሰብ ይኸውን።

ሶርያዊ ሑሴን ኣልዝሪቢ ጠበቓ፣ ስደተኛ ነበርን ብልቡ በዓል ሃፍቲን እዩ። ድሮ ኣብ መዓስከር ስደተኛታት ግሪኽ ኣብ ዝነበረሉ እዋን፡ ንብጾቱ ስደተኛታት ኣኪቡ፡ ንልዕሊ 3,000 ስደተኛታት ዝኸውን ባዕሉ ዝውደብ ማሕበረሰብ ኣካይዱ። ሓደ እዋን ኣብ ሆላንድ ኣብ ዝነበረሉ እዋን ስንባደን ተስፋ ቆሪጹን ነበረ። ብሓገዝ ወርክሰ! ከምኡ’ውን ስኮፕ፡ ነቲ ፈትሊ መሊሱ ኣልዒሉ፡ ስደተኛታት ዘሰልጥን ሓድሽ ህይወት ኣብ ምርካብ ርእሰ ተኣማንነት ዝህብን ትካል ስደተኛታት ጃምፕስታርት ኮቺንግ ጀሚሩ። ኣብ መወዳእታ ወርሒ ጥቅምቲ ተዓዋቲ ናይ ICF Global Award For Social Impact ኮይኖም። “ንዓለም ብኣወንታዊ መንገዲ ብንኣሽቱ ስጉምትታት ክጸልዋ እጽዕር።”

ኣብ ኣቴንስ ኣብ ዝርከብ መዓስከር ስደተኛታት ንሓደ ዓመት ድሕሪ ምጽናሕ፡ ሕጂ ወዲ 35 ዓመት ዝኾነ ሑሴን፡ ኣብ 2017 ናብ ሆላንድ ኣትዩ። ብኡንብኡ ቋንቋ ሆላንድ ክመሃርን ስራሕ ክደሊን ጀመረ፡ ነዊሕ ከይጸንሐ ግን ናይ ሶርያ ሕጊ ትምህርቱ ኣብ ሆላንድ ብዙሕ ረብሓ ከምዘይብሉ ተረድአ። “ብሓቂ ኣብዚ ንፉዕ ጠበቓ ክትከውን እንተደሊኻ፡ ቋንቋ ሆላንድ ኣዝዩ ጽቡቕ ጌርካ ክትዛረብን ሕጊ ሆላንድ ክትፈልጥን ኣለካ” ይብል ሑሴን። ናብ ትምህርቲ ክምለስ ስለ ዝወሰነ ኣብ ኣምስተርዳም፡ ግሮኒንገንን ቲልበርግን ኣብ ዝርከባ ዩኒቨርሲቲታት ተቐባልነት ረኸበ፡ እንተኾነ ግን ንነብሱን ብዓቕሙን ብዛዕባ ቋንቋ ሆላንድ ዘለዎ ኣፍልጦን ተጠራጠረ፡ እዚ ድማ ንኽመሃር ከም ዘይከኣል ገበሮ።

ቅድሚን ድሕሪን በረራ ዝነበረ ህይወት
ኣብ መወዳእታ ኣብ ደልፍት፡ ኣብ ዌልፌር ተዛዚሙ ምስ ወርክሰ!። ኣብ መጀመርታ ርክብ ቁሩብ ኣጸጋሚ እዩ ነይሩ። “ሕጂ ናይ ገዛእ ርእሰይ ንግዲ ክጅምርን ንኻልኦት ስደተኛታት ክሕግዝን ከም ዝደሊ ተረዲኡኒ። ምስ መሰረታዊ ኣድለይቲ ነገራት ዘይኮነስ ምስ ርእሰ ምትእምማን። ቅድሚን ድሕሪን በረራ ህይወት ኣሎ ሰባት ድማ ኣብኡ ይቕየሩ። ብርግጽ ስንባደ ዝፈጥሩ ፍጻመታት ኣለዉ፡ ኩሉ ነገር ስለ እትገድፎ ግን ንነዊሕ እዋን ምሉእ ብምሉእ ኣብ ካልኦት ሰባት እውን ትምርኮስ። ብዙሓት ስደተኛታት ኤውሮጳውያን ሓደ ስጉምቲ ንቕድሚትን ልዕሊኦምን እዮም ዝብል ሓሳብ ኣለዎም። እዚ ድማ ብጽቡቕ ክትወሃሃድ፡ ኣብ ትኽክለኛ ደረጃ ስራሕ ክትረክብን ማዕረ ዜጋ ሆላንድ ክትከውንን ኣዝዩ ኣጸጋሚ ይገብሮ። ንስደተኛታት ርእሰ-ምትእምማን ዝመልስ ትካል ክምስርት ደልየ ነይረ፣ ምእንቲ ኩላትና ነተን ዝሓገዛና ሃገራት ገለ ክንመልስ” ኢሉ።

ኣብ ኮርዳይድ ርእሰ ተኣማንነት ምህናጽ
ወርክሰ ቀዳማይ ርክብ ነጥቢ! ሑሴን ዝነበሮ መደቡ ምሉእ ብምሉእ ስለዘይተረድኦ ስራሕ ጥራይ ክረክብ ደለየ። “ኩሉ ዝሓሰብክዎ ኣዝዩ ከቢድ ክኸውን እዩ ኢላ ሓሲባ፡ ብቐሊሉ ክጅምርን ንላዕሊ ክሰርሕን ኣለኒ ኢላ ሓሲባ። ኣዝዩ ንጹር ዕላማ ስለ ዝነበረኒ ምስኡ ክኸይድ ኣይደለኹን።” ኣብ መወዳእታ ሑሴን ካልእ ርክብ ተዋሂብዋ፡ ክሌር። “ኣዝያ ፍልይቲ እያ ነይራ፡ ኣነ ዝደልዮ ብልክዕ ተረዲኣ፡ ናብ ቅኑዕ ኣንፈት ከተመልክተኒ ሓጊዛትኒ። “ብሰንኪኣ ኣብ ኮርዳይድ ናይ ስራሕ ልምምድ ክገብር ክኢለ፡ እዚ ድማ ዘገርም እዩ ነይሩ፡ ብሓቂ ድማ ርእሰ ተኣማንነተይ ዳግማይ ንምህናጽን ንመጻኢ ዘለኒ መደባት ንምስላሕን ሓጊዙኒ።” ብዘይካ’ዚ፡ ሑሴን ኣብ ባንኪ መግቢ ከም ወለንተኛ ኮይኑ ስለ ዝሰርሐ፡ ምስ ብዙሓት ሆላንዳውያን ሰባት ተራኺቡ። “እዚ ንዓይ ኣብ ውልቃዊ ዕብየተይ ወሳኒ ስጉምቲ እዩ ነይሩ። ኣብዚ ድማ ምስ ኣንኪን ፍረድ ስሚዝን ተራኺበ፡ ንሳቶም ድማ ከም ገዛይ ኮይኑ ክስምዓኒ ገይሮምኒ። ኣንኪ ኣሰልጣኒ ብምዃኑ ስምዒተይ ክቆጻጸርን ድሌታተይ ከነጽርን ሓጊዙኒ’ዩ።”

መሰረታዊ መሳለጥያታት ዘይብሉ ርእሰ ተኣማንነት የለን
ኣብ መወዳእታ ሑሴን ብክሌር ኣቢሉ ምስ ስኮፕ ተራኺቡ። እዚ ውን ጽቡቕ ጸወታ እዩ ነይሩ። ኣብ 2020 ምስ ስኮፕ ውዕል ፈሪሙ ድሕሪ ሓደ ዓመት ድማ ምስ ኣሜሪካዊ ናይ ንግዲ መሻርኽቱ ቤቭ ዋይዝ ብሓባር ሪፉጂ ጃምፕስታርት ኮቺንግ ጀሚሩ። እቲ ትካል ኣብ መላእ ዓለም ዝሰርሕ ኮይኑ፡ ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ዝመጹ ልዕሊ ስሳ ኣሰልጠንቲ ዝሓቖፈ ኮይኑ፡ ንስደተኛታት ህይወቶምን ሞያኦምን ዳግማይ ንምህናጽ ዝድግፉ እዮም።

ሑሴን ንባዕሉ ክሳብ ሕጂ ኣብ ደልፍት ይነብር፡ ንግዚኡ ግን ናብ ኣቴንስ ተመሊሱ ኣሎ፡ ኣብ ማእከል እቲ ስጉምቲ ንስደተኛታት የሰልጥንን የሰልጥንን፡ ምእንቲ ሞያኦም ዳግማይ ክሃንጹ። “እቲ መሰረታዊ መሳለጥያታት ጽቡቕ ክኸውን ኣገዳሲ እዩ። መብዛሕትኡ ግዜ ስደተኛታት ንነዊሕ እዋን ኣብ ናይ ምድሓን ሞድ ይነብሩ። ውሑስ ድየ፡ መግብን መስተን ኣሎ ድዩ ኣብ ርእሰይ ናሕሲ ኣለኒ ድዩ፡ ሰባት መዓልታዊ ዝጭነቑሎም ቀዳሞት መሰረታዊ ድሌታት እዮም። ሰባት ሓደ ሓደ ግዜ ብዛዕባ ፖሊሲ ስደተኛታት መንግስቲ ሆላንድ የማርሩን ዋላ እኳ ገና እቲ ሓድሽ ካቢነ ሚኒስተራት እንታይ ከምጽእ እንተዘይፈለጥኩ፡ ኣብ ብዙሓት ሃገራት ዘሎ ኩነታት ግን ብሓቂ ዝኸፍአ እዩ። ንኣብነት ኣብ ግሪኽ መንግስቲ ንሰባት ገዛ ንምርካብ ኣይሕግዞምን እዩ። ሽዑ ከመይ ጌርካ ድሕንነት ክስምዓካ ይግባእ?”

ተዓዋቲ ICF ዓለምለኻዊ ሽልማት ንማሕበራዊ ጽልዋ
ስለዚ ሑሴን ዝሓለፈ ዓመት ፍርዲ ጀሚሩ። ንሓያሎ ስደተኛታት ንሓደ ዓመት ገዛ ከም ዝወሃቦም ኣረጋጊጹ። ነዚ ድማ ካብ መላእ ዓለም ድጎማ ይረክብ ነበረ። “ሰባት ርጉእ ኩነታት ምስ ዝህልዎም፡ ንሰላም ድሕሪኡ ድማ ንልምዓት ዝኸውን ቦታ ስለዘሎ፡ ኣብኡ ድማ እየ ለውጢ ከምጽእ ዝኽእል።” ትካሉ ዘስዕቦ ጽልዋ ከይተዓዘብካ ዝሓለፈ ኣይኮነን። ኣብ መወዳእታ ወርሒ ጥቅምቲ፡ እቲ ትካል፡ ICF Global Award For Social Impact ተዓዊቱ። “ነቲ ሽልማት ምዕዋትና ፍሉይ እዩ። እዚ ዝያዳ ምቅላዕን ዝያዳ ድጎማን ክህበናን ዝያዳ ሰባት ክንሕግዝን ተስፋ ንገብር። ግን፡ እቲ ሽልማት ውልቃዊ ድርኺት እውን እዩ። ብኸምዚ ኣገባብ ንስራሐይ ሞሳ ምቕባል ፍሉይ እዩ።”

ሑሴን ነዚ ሓድሽ ድርኺት ብኡንብኡ ናብ ካልእ ፕሮጀክት የእትዎ፡ “ኣብ ቀረባ እዋን ኣብ ግሪኽ ንዝርከቡ ስደተኛታት ዝኸውን ናይ ዋኒን መደብ ከበግስ እየ፡ በዚ ድማ ንስደተኛታት ዘላቒ ንግዳዊ ትካላት ክሃንጹን ፋይናንሳዊ ናጽነት ክረኽቡን እሕግዞም ኣለኹ፡ እቲ ሽልማት ኣብ ጁባኡን ንሓድሽ ፕሮጀክትታት እኹል ምትብባዕን ሒዙ፡ ሑሴን ብሩህ መጻኢ ይርኢ፡ “ሕጂ ናይ ገዛእ ርእሰይ ርእሰ ተኣማንነት ተመሊሰ፡ ንኻልኦት ንምሕጋዝ ብሓሳባት ይነድድ ኣለኹ።” ሰባት ድሕሪ ናይ ዓመታት ሕሰም መሊሶም ኣብ ነብሶም ክኣምኑ ክትዕዘብ ከለኻ ፍሉይ እዩ። “ድሕሪኡ ንሳቶም እውን ጽቡቕ ስራሕ እንተረኺቦምን ሕጉሳት እንተኾይኖምን መዓልተይ ይስራሕ።”